Côn trùng gây hại không chỉ là mối đe dọa lớn đến năng suất và chất lượng cây trồng mà còn là tác nhân tiềm ẩn làm lây lan nhiều loại bệnh nguy hiểm. Chúng tấn công trực tiếp, làm cây yếu đi, thậm chí gây chết cây nếu không được kiểm soát kịp thời. Để đảm bảo mùa màng bội thu, việc hiểu rõ đặc điểm của các loại côn trùng gây hại cho cây trồng cũng như áp dụng các biện pháp phòng trừ đúng cách rất quan trọng. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây, biết đâu bạn sẽ tìm được giải pháp hữu ích áp dụng ngay cho khu vườn của mình!

Các loại côn trùng gây hại cho cây trồng thường gặp

1. Sâu Bướm

Sâu bướm là giai đoạn ấu trùng của các loài bướm. Chúng ăn lá cây, làm giảm khả năng quang hợp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của cây trồng. Một số loài phổ biến:

• Sâu xanh (Spodoptera spp.): Gây hại trên cây bắp, đậu và các loại rau màu.
• Sâu khoang (Agrotis spp.): Thường cắn ngang thân cây ở sát gốc, gây héo và chết cây non.

Cách phòng trừ:

• Dùng bẫy đèn để thu hút và tiêu diệt sâu trưởng thành.
• Phun các chế phẩm sinh học như Bacillus thuringiensis (Bt), an toàn cho môi trường.
• Kiểm tra thường xuyên và loại bỏ trứng, sâu bướm bằng tay.

Sâu bướm

2. Con Rệp

Rệp là loài côn trùng nhỏ, thường tụ tập ở mặt dưới của lá, thân cây và các bộ phận non của cây. Chúng hút nhựa cây, làm cây suy yếu và có thể lây lan virus. Một số loài rệp phổ biến:

• Rệp xanh (Aphis spp.): Xuất hiện nhiều trên rau cải, cây ăn trái.
• Rệp nâu (Toxoptera aurantii): Gây hại cho cây cà phê, cam quýt và các loại cây công nghiệp.

Cách phòng trừ:

• Phun nước mạnh lên cây để rửa sạch rệp.
• Sử dụng dầu neem, xà phòng sinh học hoặc thuốc trừ sâu thảo mộc.
• Trồng xen kẽ các loại cây xua đuổi rệp như hành, tỏi hoặc cúc vạn thọ.

Con rệp

3. Ốc Sên và Sên

Ốc sên và sên là các loại côn trùng gây hại cho cây trồng hoạt động mạnh vào ban đêm hoặc khi trời ẩm ướt. Chúng ăn lá non, thân cây và quả, gây hại nghiêm trọng cho cây rau màu và cây ăn trái.

Cách phòng trừ:

• Đặt bẫy bằng bia hoặc nước đường để thu hút ốc sên và tiêu diệt chúng.
• Rải tro bếp, vôi bột hoặc vỏ trứng nghiền nhỏ quanh gốc cây để ngăn ốc sên bò đến.
• Dọn dẹp lá khô, cành gãy để giảm nơi trú ẩn của ốc sên.

Ốc sên và sên

4. Bọ Sâu Tai

Bọ sâu tai là loài côn trùng có cặp kìm ở đuôi, thường ăn lá, hoa và quả non. Chúng hoạt động mạnh vào ban đêm và ẩn nấp trong ban ngày.

Cách phòng trừ:

• Đặt bẫy bằng giấy cuộn hoặc các vật liệu tối màu để thu hút và tiêu diệt chúng.
• Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học, an toàn cho thiên địch.
• Loại bỏ các nơi ẩn nấp như lá khô, mảnh gỗ mục quanh vườn.

Bọ sâu tai

5. Bọ Trĩ

Trong các loại côn trùng gây hại cho cây trồng, bọ trĩ là loài côn trùng rất nhỏ (1-2 mm), nhưng gây hại lớn bằng cách hút nhựa cây. Hậu quả là lá cây bị biến dạng, hoa quả không phát triển đúng cách.

Cách phòng trừ:

• Tăng độ ẩm trong vườn bằng cách tưới nước phun sương thường xuyên.
• Dùng bẫy dính màu vàng hoặc xanh để thu hút bọ trĩ.
• Phun các chế phẩm sinh học như dầu neem hoặc thuốc trừ sâu hữu cơ.

Bọ trĩ

6. Nhện Đỏ

Nhện đỏ là loài côn trùng rất nhỏ, thường xuất hiện ở mặt dưới lá. Chúng hút nhựa cây, gây hiện tượng lá khô vàng, rụng lá, làm giảm năng suất cây trồng.

Cách phòng trừ:

• Tăng độ ẩm trong không khí và đất bằng cách phun sương hoặc tưới nước.
• Sử dụng thiên địch như bọ rùa hoặc nhện săn mồi để tiêu diệt nhện đỏ.
• Dùng thuốc trừ nhện chuyên dụng khi mật độ nhện đỏ quá cao.

Nhện đỏ

⇒ Xem thêm: Nhện có phải là côn trùng không?

7. Ruồi Vàng

Ruồi vàng là loài gây hại nghiêm trọng cho cây ăn trái. Chúng đẻ trứng vào bên trong quả, làm quả thối, rụng trước khi thu hoạch.

Cách phòng trừ:

• Sử dụng bẫy pheromone để thu hút và tiêu diệt ruồi vàng.
• Bao trái cây bằng túi lưới để ngăn ruồi vàng tiếp cận.
• Thu gom và tiêu hủy các quả bị hư hỏng để hạn chế lây lan.

Ruồi vàng

8. Ruồi Trắng

Ruồi trắng là loài côn trùng nhỏ, bay lượn quanh cây và gây hại bằng cách hút nhựa cây. Chúng cũng tiết dịch mật ngọt, tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển.

Cách phòng trừ:

• Đặt bẫy dính màu vàng để bắt ruồi trắng.
• Phun xà phòng sinh học hoặc dầu neem để diệt ruồi trắng.
• Dùng thiên địch như ong ký sinh hoặc bọ rùa.

Ruồi trắng

9. Bướm Đêm

Bướm đêm không gây hại trực tiếp, nhưng ấu trùng (sâu non) của chúng ăn lá, hoa và quả, làm giảm năng suất.

Cách phòng trừ:

• Sử dụng bẫy đèn để giảm số lượng bướm đêm trưởng thành.
• Phun thuốc trừ sâu sinh học vào thời điểm sâu non hoạt động mạnh.
• Kiểm tra và tiêu diệt trứng hoặc sâu non bằng tay.

Bướm đêm

Các lưu ý phòng trừ các loại côn trùng gây hại cho cây trồng

Trong quá trình trồng trọt bạn cần chú ý những vấn đề quan trọng sau để có thể phòng trừ các loại côn trùng gây hại cho cây trồng tốt nhất: 

• Thường xuyên kiểm tra vườn: Bạn cần chú ý các khu vực dễ bị tấn công như mặt dưới lá, ngọn cây non, hoặc thân cây. Khi phát hiện các loại côn trùng gây hại cho cây trồng, hãy xử lý ngay bằng cách bắt tay hoặc sử dụng các biện pháp phòng trừ phù hợp để tránh lây lan ra diện rộng.
• Vệ sinh khu vực trồng trọt: Bạn cần thường xuyên dọn cỏ dại, thu gom lá khô, cành gãy hoặc các tàn dư cây trồng bị nhiễm sâu bệnh. Đồng thời, việc giữ sạch rãnh thoát nước, giảm độ ẩm trong vườn cũng sẽ giúp hạn chế các loài gây hại như ốc sên và bọ cánh cứng.
• Luân canh cây trồng: Luân canh cây trồng là một biện pháp giúp cắt đứt vòng đời của côn trùng gây hại. Thay đổi loại cây trồng trên cùng một diện tích đất sau mỗi vụ sẽ giảm thiểu khả năng côn trùng phát triển mạnh.
• Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách: Khi cần thiết, thuốc bảo vệ thực vật là lựa chọn nhanh chóng để kiểm soát côn trùng gây hại. Tuy nhiên, cần ưu tiên các loại thuốc sinh học, thân thiện với môi trường và sử dụng đúng liều lượng, thời điểm. Việc phun thuốc nên được thực hiện vào sáng sớm hoặc chiều mát để tránh ảnh hưởng đến các loài thiên địch và chính bạn.

Thông qua bài viết trên, chúng tôi hy vọng đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về các loại côn trùng gây hại cho cây trồng để bảo vệ cho khu vườn của mình. Hãy áp dụng những kiến thức ở trên ngay hôm nay và theo dõi sự phát triển của vườn cây bạn, để có một mùa vụ bội thu.