Các lỗi thường gặp trong hệ thống lò hơi và cách khắc phục hiệu quả

Trong quá trình vận hành, hệ thống lò hơi dễ gặp nhiều sự cố từ nhỏ đến nghiêm trọng nếu không được kiểm tra và bảo trì định kỳ. Những lỗi như rò rỉ nước, áp suất không ổn định hay tích tụ cặn bẩn không chỉ gây gián đoạn sản xuất mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện các lỗi thường gặp trong hệ thống lò hơi và cung cấp giải pháp khắc phục hiệu quả để đảm bảo hoạt động trơn tru và bền vững.
Lỗi rò rỉ nước hoặc hơi tại các điểm nối
Rò rỉ nước hoặc hơi là một trong những lỗi phổ biến và dễ nhận thấy nhất trong quá trình vận hành lò hơi. Vấn đề này thường xảy ra tại các vị trí như mối hàn, mặt bích, khớp nối đường ống, các van hoặc thậm chí thân nồi bị nứt. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là không phải lúc nào rò rỉ cũng xuất hiện ngay khi có vấn đề. Nhiều trường hợp, lượng rò nhỏ nhưng kéo dài, gây mất nước, giảm áp và khiến lò hoạt động quá tải để bù lại lượng hơi thất thoát.
Không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất và tiêu hao nhiên liệu, hơi nước áp suất cao rò ra môi trường còn gây nguy cơ bỏng nặng cho người vận hành. Thêm vào đó, nước rò có thể làm hỏng nền nhà xưởng, gây han gỉ các thiết bị xung quanh và tăng chi phí bảo trì.

Giải pháp khắc phục chi tiết:
-
Thực hiện kiểm tra áp lực định kỳ để phát hiện điểm yếu trong hệ thống.
-
Sử dụng cảm biến rò rỉ hơi nước thông minh để cảnh báo sớm.
-
Với các điểm nối, thay mới hoặc siết chặt bulong, dùng gioăng chịu nhiệt độ và áp suất cao phù hợp từng môi trường vận hành.
-
Trong trường hợp vết rò xuất phát từ thân nồi hoặc ống dẫn, nên ngưng hoạt động ngay và liên hệ đơn vị kỹ thuật để hàn vá bằng vật liệu chịu nhiệt đặc biệt, tránh tự khắc phục nếu không có chuyên môn.
>>>Xem thêm: lò hơi đốt trấu công nghiệp
Lỗi áp suất hoặc nhiệt độ không ổn định
Áp suất và nhiệt độ là hai yếu tố cốt lõi trong hoạt động của hệ thống lò hơi. Khi một trong hai yếu tố này không ổn định, toàn bộ dây chuyền sản xuất có thể bị gián đoạn hoặc không đạt yêu cầu kỹ thuật. Nguyên nhân phổ biến bao gồm: đầu đốt không đều, nhiên liệu bị nghẽn, cảm biến nhiệt và áp suất lỗi, hệ thống điều khiển không chuẩn, hoặc các van bị kẹt do cặn bẩn.
Ví dụ, khi đầu đốt hoạt động yếu, không tạo đủ ngọn lửa mạnh và đều, nhiệt độ nước không tăng đúng tốc độ, khiến hệ thống phải chạy lâu hơn để đạt áp suất mong muốn. Ngược lại, nếu hệ thống quá nhiệt hoặc vượt áp liên tục, van an toàn sẽ tự động xả hơi để giảm áp, gây thất thoát và hao phí năng lượng.

Cách xử lý chuyên sâu:
-
Hiệu chỉnh lại hệ thống điều khiển tự động (PLC hoặc HMI) nếu phát hiện tín hiệu không ổn định.
-
Vệ sinh, bảo trì đầu đốt, thay kim phun nếu phát hiện lửa yếu, cháy không đều.
-
Thay thế các cảm biến nhiệt độ và áp suất đã cũ bằng thiết bị có độ nhạy cao, chống nhiễu tốt.
-
Kiểm tra và bảo dưỡng van an toàn để đảm bảo chỉ hoạt động khi cần thiết, tránh xả hơi giả.
-
Lắp đặt bộ ghi dữ liệu hoạt động (data logger) để phân tích xu hướng và kịp thời nhận diện các dao động bất thường trong hệ thống.
Lỗi bám cặn và đóng cáu bên trong nồi hơi
Tình trạng cáu cặn, bám bẩn bên trong hệ thống lò hơi là “kẻ thù thầm lặng” gây giảm hiệu suất truyền nhiệt nghiêm trọng. Các chất khoáng như canxi, magie có trong nước cấp khi đun nóng sẽ kết tủa và hình thành lớp cặn bám dày đặc trên bề mặt ống sinh hơi. Chỉ cần 1mm cặn có thể giảm hiệu suất truyền nhiệt đến 10%, khiến lò phải tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn để tạo hơi, làm tăng chi phí vận hành đáng kể.
Ngoài ra, cặn còn có thể gây nghẹt ống, cản trở dòng nước hoặc hơi di chuyển, dẫn đến nóng cục bộ, làm biến dạng ống, nứt thân lò hoặc nghiêm trọng hơn là nổ nồi hơi.

Giải pháp chuyên sâu:
-
Trang bị hệ thống xử lý nước đầu vào bằng công nghệ RO hoặc trao đổi ion, đảm bảo nước cấp đạt tiêu chuẩn sạch khoáng.
-
Áp dụng quy trình xả đáy định kỳ để loại bỏ cặn lắng đáy nồi trước khi chúng kết tủa dính chặt.
-
Sử dụng hóa chất chống cáu cặn chuyên dụng, được kiểm định an toàn và không ăn mòn thiết bị.
-
Vệ sinh toàn bộ nồi bằng phương pháp tẩy rửa tuần hoàn (chemical cleaning) ít nhất 1–2 lần/năm
>>>Xem thêm: lò hơi đốt viên nén gỗ
Lỗi hệ thống điều khiển tự động hoạt động sai
Trong thời đại công nghiệp số, tự động hóa hệ thống lò hơi không còn là xu hướng mà đã trở thành tiêu chuẩn. Tuy nhiên, chính vì sự phụ thuộc vào các bộ điều khiển như PLC, HMI, cảm biến thông minh,… mà chỉ cần một lỗi nhỏ trong tín hiệu, toàn bộ hệ thống có thể rơi vào trạng thái vận hành sai lệch hoặc ngưng hoạt động.
Một cảm biến sai số 2–3 độ C có thể khiến lò hơi quá nhiệt hoặc vận hành thiếu hơi, gây thiệt hại trong sản xuất. Tín hiệu bị nhiễu hoặc phần mềm điều khiển lỗi thời có thể khiến các thiết bị phụ trợ như van, bơm hoạt động không đồng bộ, gây va đập thủy lực, rò rỉ hoặc cháy máy.

Giải pháp hiệu quả:
-
Cập nhật firmware và phần mềm điều khiển định kỳ, đảm bảo tương thích với hệ thống hiện tại.
-
Bảo vệ tủ điều khiển bằng bộ chống sét lan truyền, bộ lọc nhiễu điện từ (EMI Filter).
-
Kiểm tra và hiệu chuẩn cảm biến theo chu kỳ 3–6 tháng.
-
Sử dụng các bộ điều khiển từ các hãng uy tín có hệ sinh thái phần mềm hỗ trợ, giúp dễ dàng cấu hình và theo dõi từ xa.
Kết luận
Việc nhận diện đúng nguyên nhân và có phương pháp xử lý phù hợp đối với từng lỗi trong hệ thống lò hơi là chìa khóa giúp nâng cao tuổi thọ thiết bị, giảm thiểu chi phí vận hành và đảm bảo an toàn cho toàn bộ dây chuyền sản xuất. Đừng đợi đến khi sự cố xảy ra mới hành động. Hãy để đội ngũ kỹ thuật của greenboiler.vn đồng hành cùng bạn trong việc chẩn đoán, sửa chữa và nâng cấp toàn diện hệ thống lò hơi.