x
Máy móc công nghiệp

Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian khởi động của lò hơi

Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian khởi động của lò hơi
  • PublishedTháng 6 17, 2025

Thời gian khởi động của lò hơi là một trong những thông số kỹ thuật quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất sản xuất và mức tiêu hao nhiên liệu. Một hệ thống lò hơi khởi động nhanh, ổn định và an toàn không chỉ giúp rút ngắn thời gian chờ mà còn tối ưu hóa chi phí vận hành. Vậy những yếu tố nào tác động đến thời gian khởi động của lò hơi và doanh nghiệp nên làm gì để cải thiện? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết sau.

Nhiệt độ ban đầu và lượng nước trong nồi hơi

Một trong những yếu tố đầu tiên và dễ bị bỏ qua nhất khi đánh giá thời gian khởi động của lò hơi chính là nhiệt độ ban đầu của nước cấp và lượng nước chứa trong nồi tại thời điểm khởi động. Đây là những thông số nền tảng nhưng ảnh hưởng lớn đến mức tiêu thụ nhiên liệu và tốc độ gia nhiệt.

Khi nhiệt độ môi trường thấp – ví dụ vào mùa đông hoặc những ngày mưa dài – nước cấp có thể chỉ ở khoảng 10–15°C. Trong khi đó, để tạo ra hơi nước có áp suất cao, nước cần được đun sôi và vượt mốc 100°C rất nhiều, thường lên đến 160–180°C hoặc cao hơn tùy áp suất yêu cầu. Điều này có nghĩa là hệ thống phải làm nóng một khối lượng nước lớn trong điều kiện xuất phát từ nền nhiệt rất thấp, kéo theo thời gian đốt nóng lâu hơn và chi phí nhiên liệu đội lên.

thoi-gian-khoi-dong-cua-lo-hoi-1
Nhiệt độ ban đầu và lượng nước trong nồi hơi

Ngoài nhiệt độ, thể tích nước ban đầu trong nồi hơi cũng cần được kiểm soát chính xác. Nếu quá nhiều nước được cấp vào ngay từ đầu, thời gian để đun sôi toàn bộ khối lượng nước đó sẽ kéo dài, đặc biệt trong các lò hơi ống lửa với dung tích lớn. Ngược lại, nếu nước quá ít, không đủ để bù hơi hoặc vượt mức cài đặt mực nước thấp, hệ thống sẽ ngừng khởi động để bảo vệ an toàn, hoặc tệ hơn là làm hỏng thanh đốt/nhiệt và gây cháy nổ.

Giải pháp hiệu quả:

  • Sử dụng bình gia nhiệt nước cấp sơ bộ giúp nước vào nồi đã đạt mức 50–60°C, rút ngắn thời gian đun nóng.

  • Kiểm soát mực nước chính xác qua hệ thống cảm biến tự động và định kỳ kiểm tra van cấp.

  • Tích hợp thêm bộ thu hồi nhiệt từ khí thải để tăng hiệu suất gia nhiệt cho nước cấp trước khi vào nồi hơi.

>>>Tham khảo thêm: lò hơi công nghiệp đốt biomass

Loại nhiên liệu và hệ thống đốt

Không phải loại nhiên liệu nào cũng mang lại khả năng gia nhiệt nhanh và ổn định như nhau. Mỗi loại nhiên liệu có nhiệt trị khác nhau, khả năng bắt cháy khác nhau, và đòi hỏi cấu trúc buồng đốt cũng như phương pháp điều khiển phù hợp để tối ưu hiệu suất.

Ví dụ, nhiên liệu lỏng như dầu DO hoặc FO có khả năng cháy đều và sinh nhiệt nhanh hơn, giúp rút ngắn thời gian khởi động. Trong khi đó, nhiên liệu rắn như than đá, củi ép hoặc biomass thường cần giai đoạn mồi lửa, đốt ổn định, và kiểm soát gió phức tạp hơn. Tốc độ truyền nhiệt từ ngọn lửa đến ống sinh hơi cũng chậm hơn do cấu trúc cháy không đồng đều.

thoi-gian-khoi-dong-cua-lo-hoi-2
Nhiên liệu lỏng như dầu DO hoặc FO có khả năng cháy đều và sinh nhiệt nhanh hơn, giúp rút ngắn thời gian khởi động.

Bên cạnh đó, hệ thống đầu đốt (burner) đóng vai trò quyết định đến khả năng sinh nhiệt hiệu quả. Một đầu đốt bị bám muội, tắc kim phun hoặc lệch áp suất khí cấp sẽ khiến quá trình cháy không hoàn toàn, làm nhiệt lượng truyền đến nước bị giảm sút, dẫn đến kéo dài thời gian làm hơi. Trong nhiều trường hợp, việc sử dụng đầu đốt kém chất lượng còn dẫn đến phát thải khí thải độc hại vượt ngưỡng, ảnh hưởng đến môi trường và phải ngừng vận hành để kiểm tra.

Giải pháp hiệu quả:

  • Lựa chọn đầu đốt chất lượng cao, phù hợp với loại nhiên liệu sử dụng.

  • Bảo trì định kỳ đầu đốt, kim phun và buồng đốt để đảm bảo hiệu suất cháy tối ưu.

  • Với các lò hơi đa nhiên liệu, nên có bộ điều khiển tự động giúp cân chỉnh tỷ lệ gió – nhiên liệu một cách thông minh theo tải hoạt động.

Thiết kế và tình trạng của hệ thống lò hơi

Thiết kế kết cấu của lò hơi quyết định mức độ truyền nhiệt hiệu quả trong quá trình khởi động. Mỗi loại lò hơi có cấu trúc truyền nhiệt khác nhau, ảnh hưởng trực tiếp đến thời gian tạo ra hơi đạt áp suất yêu cầu:

  • Lò hơi ống nước có các ống nhỏ dẫn nước được đặt trực tiếp trong buồng đốt, cho phép diện tích trao đổi nhiệt lớn và nước được làm nóng nhanh chóng. Do đó, loại lò này thường có thời gian khởi động nhanh hơn, phù hợp với nhu cầu vận hành tức thì hoặc sản xuất theo ca.

thoi-gian-khoi-dong-cua-lo-hoi-3
Lò hơi ống nước
  • Lò hơi ống lửa thì nước nằm trong vỏ nồi, còn ống lửa là nơi dẫn khí nóng. Cấu trúc này khiến quá trình gia nhiệt cần nhiều thời gian hơn để toàn bộ khối nước đạt đến điểm sôi và sinh hơi đều.

thoi-gian-khoi-dong-cua-lo-hoi-4
Lò hơi ống lửa

Tuy nhiên, thời gian khởi động không chỉ phụ thuộc vào loại thiết kế mà còn ở tình trạng bảo dưỡng hệ thống. Một hệ thống lâu ngày không được làm sạch thường có cặn bám trong ống dẫn hoặc bề mặt truyền nhiệt. Cặn này hoạt động như một lớp cách nhiệt, làm giảm khả năng trao đổi nhiệt và kéo dài thời gian sinh hơi.

Ngoài ra, lớp cách nhiệt bên ngoài lò hơi nếu bị xuống cấp, nứt vỡ hoặc thấm ẩm cũng khiến lượng nhiệt bị thất thoát ra môi trường, kéo dài quá trình đốt nóng.

Giải pháp hiệu quả:

  • Lựa chọn thiết kế lò hơi phù hợp với tần suất vận hành và yêu cầu sản xuất.

  • Vệ sinh ống dẫn nhiệt định kỳ để loại bỏ cặn bám.

  • Bọc lại lớp cách nhiệt và kiểm tra rò rỉ hơi tại các điểm nối để tránh thất thoát năng lượng.

>>>Tham khảo thêm: lắp đặt lò hơi ghi xích

Áp suất thiết kế và mức áp yêu cầu

Một yếu tố kỹ thuật thường bị hiểu lầm là mức áp suất làm việc của lò hơi. Trong thực tế, thời gian khởi động bị ảnh hưởng rất lớn bởi việc hệ thống cần đạt đến áp suất bao nhiêu bar để đủ vận hành.

Các lò hơi công nghiệp thường phải đạt áp suất từ 6–15 bar, thậm chí cao hơn đối với các ngành cần nhiệt lượng mạnh như hóa chất, thực phẩm, dệt nhuộm. Khi mức áp này càng cao, lượng nhiệt cần thiết để làm bốc hơi nước sẽ càng lớn, kéo dài thời gian khởi động.

Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp thiết lập mức áp cao hơn nhu cầu thực tế, với mục đích “dự phòng”, khiến hệ thống luôn mất nhiều thời gian để đạt được mức không cần thiết. Hơn nữa, việc tăng áp nhanh để rút ngắn thời gian khởi động lại dễ dẫn đến sốc áp, gây nứt vỡ ống hơi, hỏng van an toàn hoặc cháy đầu đốt.

Thêm vào đó, các thiết bị đo áp suất lỗi thời hoặc không hiệu chuẩn có thể cung cấp tín hiệu sai, khiến bộ điều khiển tiếp tục đốt dù đã đạt áp cần thiết, dẫn đến quá nhiệt và hư hỏng thiết bị.

Giải pháp hiệu quả:

  • Cài đặt áp suất làm việc phù hợp với nhu cầu thực tế của hệ thống sử dụng hơi.

  • Sử dụng đồng hồ đo áp chất lượng cao, có hệ thống hiệu chuẩn định kỳ.

  • Sử dụng hệ thống kiểm soát áp suất thông minh có khả năng dự đoán và duy trì mức áp ổn định thay vì chỉ dựa vào cảnh báo cơ học.

Kết luận

Thời gian khởi động của lò hơi chịu tác động bởi nhiều yếu tố như nhiệt độ ban đầu, loại nhiên liệu, thiết kế thiết bị và tình trạng bảo trì hệ thống. Việc kiểm soát tốt các yếu tố này không chỉ giúp rút ngắn thời gian khởi động mà còn đảm bảo quá trình vận hành hiệu quả, tiết kiệm và an toàn hơn. Để được tư vấn chi tiết về cách tối ưu hiệu suất và cải thiện hệ thống lò hơi, bạn có thể truy cập greenboiler.vn và liên hệ đội ngũ kỹ thuật chuyên sâu tại GreenBoiler.

Written By
Đông Chí

Để lại bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *